موکاپات چیست؟
قوری قهوه‌ساز اسپرسو، قوری موکا یا موکاپات یا موکا اکسپرس نوعی ماشین قهوه‌ساز است که با گذراندن آب بسیار داغ و تحت فشار با بخار از میان قهوه آسیاب شده، تولید نوشیدنی قهوه می‌نماید. این نوع قوری نخستین بار در سال ۱۹۳۳ توسط لوئیجی دو پونتی و برای شرکت ایتالیایی آلفونسو بیالتی منحصراً به ثبت رسید. صنایع بیالتی این نوع قهوه‌ساز را تحت نام موکا اسپرسو تولید و روانه بازار کرد.
برای استفاده از این ماشین به یک وسیله حرارتی مثل اجاق گازی یا برقی نیاز است که مراحل تولید قهوه با استفاده از انرژی حرارتی این وسایل حرارتی تولید می‌گردد.
سه بخش اصلی قهوه ساز موکاپات تشکیل شده‌است:
- محفظه نگهدارنده آب: این محفظه که در بخش زیرین قرار دارد، وظیفه نگهداری آب را بر عهده دارد. آب در این ظرف داغ شده و با فشار به سمت سبد قهوه رانده میشود.
- سبد قهوه: این محفظه دارای دو بخش میباشد، یکی محفظه دایره‌ای شکل که قهوه آسیاب شده را درون آن می‌ریزند و دوم لوله‌ای متصل به محفظه سبد که در زیر آن جای دارد. این لوله در هنگام بسته شدن کامل قهوه‌ساز، درون آب درون محفظه نگهدارنده آب فرومی‌رود.
- ظرف فراورده این ظرف که در بالای سیستم جای می‌گیرد و دارای یک دسته نیز میباشد وظیفه نگهداری نوشیدنی قهوه تولید شده را بر عهده دارد. در کف این ظرف فیلتری موجود است که دقیقاً در بالای سبد قهوه قرار می‌گیرد. میانه این ظرف لوله‌ای است که نوشیدنی تولید شده از آن گذر کرده و نهایتاً درون ظرف سر ریز میشود.
اتفاقات داخل دستگاه اسپرسو ساز رو گازی(مراحل کار دستگاه) به این شکل است:
مرحله اول: وقتی آب در قسمت پایینی به جوش می‌آید، هوای گرم منبسط میشود و فشار ایجاد می‌کند. این فشار باعث میشود آب جوش درون تونل حرکت کند و به سمت محفظه پودر قهوه برود.
مرحله دوم: پس از این که آب جوش به سمت بالا حرکت کرد،پودر قهوه موجود در محفظه فشرده شده و به سمت فیلتر متراکم میشود .
مرحله سوم: با جذب کردن آب جوش، قهوه هم منبسط شده و فشار بیشتری در میان دو محفظه ایجاد می‌کند.
مرحله چهارم: وقتی قهوه کاملا خیس و اشباع شد، آب از میان فیلتر فلزی می‌گذرد و به سمت تونل بالایی می‌رود.
مرحله پنجم: وقتی آخرین قطره‌های آب جوش هم به سمت محفظه بالایی بروند، یک صدای آشنا و هیجان‌انگیز می‌شنوید. نشانه‌ای که می‌گوید قهوه آماده سرو است.
چهار مورد مهم در هنگام خرید موکاپات:
1. جنس بدنه موکاپات : به طور کلی جنس بدنه موکاپات ها در دو دسته اصلی آلومینیوم و استیل می باشد. جنس بدنه روی موارد مختلف تاثیر گذار می باشد مثل دمای آب عصاره گیری و نوع خروج قهوه. نکته ای که لازمه به آن دقت شود این است که قهوه یک نوشیدنی اسیدی می باشد و به همین خاطر در صورتی که جنس بدنه استاندارد نباشد می تواند باعث فرسایش آن شود.
جنس بدنه آلمینیومی مزیتی که دارد این است که قیمت پایینتری دارد و انتقال حرارت آن مناسب تر می باشد ولی یک نقطه ضعف بزرگی که دارد این موضوع می باشد که به مرور با شست و شو و خاصیت اسیدی قهوه دچار فرسودگی می شود و همین موضوع باعث میشود که قهوه در این فرسودگی ها باقی مانده و طعم و عطر قهوه شما را خراب کند. به همین خاطر توصیه میکنیم برای خرید موکاپات جنس بدنه استیل را انتخاب کنید.
2 . نوع برقی و گازی : موکاپات های برقی یک مزیت بسیار مهم نسبت به موکاپات های معمولی دارند و این موضوع می باشد که میتوانند یک حرارت ملایم را برای عصاره گیری شما آماده کنند که روی نتیجه قهوتون تاثیر زیادی دارد.
ولی یک مشکل بزرگی که وجود دارد موکاپات های برقی قیمت بسیار بالاتری نسبت به مدل های معمولی دارد و به نظر من اصلاً توجیه اقتصادی ندارد چون اگر قرار بود این مقدر هزینه کنیم با قرار داده مبلغی بیشتر دستگاه اسپرسوساز خریداری میکردیم و نکته اینجاست که شما با کمی دقت خودتان قادر هستید برای مدل های معمولی یک حرارت ملایم و استاندارد را ایجاد کنید. پس توصیه ما در اینجا برای خرید موکاپات معمولی و گازی میباشد.
3 . جنس دسته موکاپات : این مورد خیلی ساده می باشد و شما لازمه به آن دقت کنید این موضوع می باشد که جنس دسته باید نسوز باشد. اکثر موکاپات ها جنس دستشون نسوز میباشد ولی باز هم برای اطمینان از فروشگاه این مورد رو استعلام کنید.
4. ظرفیت موکاپات: میتوان گفت مهمترین نکته موقع خرید موکاپات همین مورد چهارم می باشد. خیلی ها به اشتباه تصور میکنند که اگر موکاپات 6 کاپ خریداری کنند میتوانند از آن برای درست کردن قهوه برای دو نفر استفاده کرد که این یک اشتباه محض می باشد. شما برای عصاره گیری صحیح لازم است که کل بسکت قهوه موکاپات را پر کنید والا قهوه شما بد مزه و در اصطلاح آندر خواهد شد.
پس اگر شما به طور مداوم روزی یک فنجان قهوه مینوشید موکاپات 1 کاپ خرید کنید، اگر دو فنجان میل میکنید موکاپات 2 کاپ خرید کنید. مکاپات 4 کاپ اگر خرید کنید امکان درست کردن یک فنجان قهوه با آن وجود ندارد مگر اینکه 4 فنجان قهوه درست کنید و 3 فنجان آن را دور بریزید!
دلایل خرید قهوه ساز موکاپات
قیمت: دستگاه های اسپرسوساز امروزه در ارزانترین حالت از 4 میلیون تومان شروع شده تا مدل های بسیار حرفه ای که سی میلیون نیز می رسند. حال منطقیست که کیفیت کار این دستگاه ها را با موکا پاتی مقایسه کنیم که قیمت آن در اکثر موارد زیر یک میلیون تومان می باشد.
اگر بخواهیم به طور ساده تر بیان کنیم می توان گفت در واقع موکا پات جایگزین خوش قیمت تری برای دستگاه‌های اسپرسوساز است.
دوام و مقاومت: نقطه قوت دیگر این قهوه ساز ها را می توان سادگی در استفاده و دوام و مقاومت بالای این دستگاه در برابر گرما معرفی کرد که باعث شده میزان خرابی این دستگاه بسیار پایین می باشد.
ساختار ساده و شیک: جنس آلومینیومی و ضد زنگ بودن آن از مزایا دیگه این دستگاه می باشد، اما تنه نکته منفی که شاید در تهیه قهوه با این قهوه ساز وجود دارد، تلخ شدن قهوه در صورت بی دقتی در استفاده شما می باشد.
شاید برای شما عجیب باشد که بدانید فشار مخزن بخار موکاپات تنها 1.5 بار (بار یا bar، یکی از واحدهای اندازه گیری فشار در علم فیزیک و مهندسی است.) است که این عدد، حتی نزدیک به اسپرسوساز های سنتی که فشاری معادل 9 بار را ایجاد می‌کردند هم نیست. در واقع، این کارایی حیرت انگیز از موکاپات، نتیجه طراحی خاص و بی‌نقص این دستگاه برای تهیه یک فنجان قهوه عالی است و همین موضوع، در کنار سهولت استفاده از آن، این ابزار عصاره‌گیری قهوه را، در میان خانواده‌های ایرانی نیز، بسیار محبوب و پرطرفدار کرده است.
